Người cha già của Singapore, cố thủ tướng Lý Quang Diệu không những được mến mộ bởi những gì ông đã làm mà còn với những gia tài mà ông để lại cho thế hệ sau này.
Mặc dù Lý Quang Diệu, cố thủ tướng của Singapore đã không còn trên cõi đời, thế nhưng những gì ông để lại là cả một gia sản cho thế hệ sau. Đặc biệt nhất, các bậc cha mẹ cũng có thể học tập Lý Quang Diệu cách thức mà ông đã dạy con mình để trở thành những vĩ nhân của Singapore.
Bằng chứng lớn nhất được chính những người con của Lý Quang Diệu là thủ tướng Lý Hiển Long cũng như ông Lý Hiển Dương và bà Lý Vỹ Linh kể lại.
Trong kí ức của cả 3 người thì Lý Quang Diệu là một người cha tuyệt vời với những bài học dạy con không thành công cũng phải thành danh. Duới đây là 10 cách dạy con của Lý Quang Diệu mà phụ huynh nào cũng có thể học tập.
1. Dạy con giá trị của sự tiết kiệm
Mặc dù sống trong một gia đình trung lưu, thế nhưng Lý Quang Diệu luôn dạy các con biết cách tiết kiệm. Cả 3 người con của ông được dạy phải trân trọng tất cả những thứ họ có, từ một căn nhà ấm cúng, những thứ cơ bản như quần áo, thức ăn, nước uống cho tới thứ quan trọng nhất là một gia đình tràn ngập yêu thương.
“Mặc dù gia đình khá giả, nhưng bố mẹ dạy dỗ 3 anh em tôi phải thật tiết kiệm. Nếu một trong ba đứa mà để vòi nước vẫn nhỏ giọt, điện vẫn sáng hoặc điều hòa vẫn mở khi ra khỏi phòng thì sẽ bị phạt rất nặng”, tiến sĩ Lý Vỹ Linh, con gái của cố thủ tướng Lý Quang Diệu chia sẻ với tạp chí The Straits Times. “Lên lớp 3, tôi đã phải tự đi xe bus đến trường. Cha tôi không cho phép người giúp việc đưa các con đến lớp, cũng như không đồng ý có xe đưa đón riêng cho các con”, thủ tướng Lý Hiển Long chia sẻ.
2. Luôn tôn trọng người khác
Một trong những giá trị quan trọng nhất mà phụ huynh nên dạy cho con chính là cách thức đối xử với người khác. Mặc cho hoàn cảnh hay địa vị gia đình như thế nào, trẻ nhỏ luôn phải có sự tôn trọng với người khác.
Hồi tưởng lại, bà Lý Vỹ Linh kể rằng đó chính là những gì cha mẹ đã dạy mình. Họ nói với bà rằng bà không được cư xử như con của thủ tướng, hãy nghĩ mình là một người lịch thiệp và đối xử với mọi người như bình thường.
"Kết quả là chúng tôi đối xử với tất cả mọi người, từ bạn bè, người giúp việc cho tới những đồng nghiệp của cha mẹ với sự tôn trọng tương đương. Thậm chí vệ sĩ riêng của bố còn trở thành bạn của 3 anh chị em tôi", bà nói.
3. Biết tận hưởng những thú vui đơn giản trong cuộc sống
Cha mẹ không cần phải phủ lên người con cái với đồ chơi hiện đại hay những kì nghỉ đắt tiền chỉ để chứng tỏ tình yêu với con. Thực tế là, hãy quan tâm tới những thứ đơn giản nhất trong cuộc sống như một chuyến đi chơi công viên thôi cũng đủ để trẻ mỉm cười trong hạnh phúc. Chúng sẽ nhớ những thứ nhỏ nhặt đó suốt đời.
Đối với gia đình Lý Quang Diệu, thủ tưởng Lý Hiển Long hồi tưởng lại khi mới chỉ 5 hay 6 tuổi, cha ông từng đưa ông tới ga tàu vào buổi chiều muộn. Hai cha con đi lại quanh ga tàu và ngắm nhìn những đoàn tàu đi qua. Ông cho rằng đó là một kỉ niệm tuyệt vời với cha, nó khiến ông nhớ nhiều hơn những thứ xa hoa khác từng gặp.
4. Đừng tạo cho con những áp lực không cần thiết
Là phụ huynh, ai chẳng mong con mình giỏi giang, lớn nhanh, học giỏi hay có những thành quả tốt trong cuộc sống. Ai cũng kì vọng rất nhiều ở con cái và họ khích lệ con để nhận ra năng lực thật của bản thân. Thế nhưng, hãy nhớ rằng bạn đang đối phó với trẻ em, con cái cần có tuổi thơ và chúng cần tận hưởng tuổi thơ chỉ có một lần ấy. Việc phát triển có thể để khi lớn hơn.
Con trai út trong nhà Lý Quang Diệu, ông Lý Hiển Dương cho rằng: "Phụ huynh tốt là những người định hướng con đi đúng đường nhưng không làm chúng cảm thấy bị gò bó, áp lực".
Nhớ lại về bài học của cha, thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng: "Tôi không phải là học sinh giỏi nhất lớp hay trường. Thế nhưng, cha mẹ tôi sẽ hài lòng khi tôi đã nỗ lực và cân bằng tốt mọi việc".
5. Luôn tin tưởng vào ước mơ của con cái
Đã bao giờ con nói với bạn về ước mơ của chúng sau này? Trở thành bác sĩ, giáo viên hay nhà du hành vũ trụ? Nghe xong những thứ đó, bạn phản ứng ra sao?
Đối với Lý Quang Diệu, khi con cái nói với ông giấc mơ của mình, ông, một người cha sẽ giúp họ bằng mọi cách để đạt được ước mơ đó.
Thủ tướng Lý Hiển Long là một ví dụ điển hình của vấn đề trên, khi ông quyết định học nhạc, cha mẹ đã giúp ông có được lớp học cần thiết. Từ học cách đọc bản nhạc, ông quyết định sẽ chơi kèn clarinet cho một ban nhạc và sau đó lại hứng thú với môn kèn tuba.
Phụ huynh nào cũng có thể làm thế với con, hãy tôn trọng mơ ước của con cái như thể đó là mơ ước của chính mình. Vì là trẻ con, ước mơ của chúng sẽ thay đổi rất nhanh, nhưng ai mà biết được, có khi nó lại là một yếu tố quan trọng tạo nên thành công cho chúng sau này.
6. Biết cách tôn trọng người lớn tuổi
Đối với người châu Á, có lẽ tôn trọng người lớn tuổi cũng như những thành viên trong gia đình là một yếu tố cần được truyền đạt cho con cái.
Theo thủ tướng Lý Hiển Long, mặc dù gia đình ông khá thoải mái trong những quy chuẩn thường gặp, thế nhưng cả 3 anh chị em ông đều hết mực lễ phép, ứng xử cẩn thận trước những người thân trong gia đình.
Tỏ thái độ lễ phép là một trong những đức tính quan trọng mà trẻ nhỏ cần, đặc biệt khi chúng giao tiếp với người lớn tuổi. Cha mẹ muốn con cái học tập theo trước hết phải làm gương cho con, lễ phép với mọi người và rồi trẻ sẽ học tập theo từ đó chúng sẽ biết giá trị của sự lễ phép.
7. Hãy theo sát cuộc sống của con
Thủ tướng Lý Hiển Long hồi tưởng lại về cha mình: "Ông rất nghiêm khắc, một người cha mẫu mực. Phần lớn thời gian cha tôi để việc chăm lo gia đình cho mẹ vì cha luôn bận việc chính trị cũng như phải có trách nhiệm với rất nhiều thứ. Thế nhưng, bất kể khi nào cần tới cha, ông luôn ở bên cạnh chúng tôi. Mỗi khi gia đình có sự cố, ông chính là người gỡ rối, giải quyết mọi vấn đề".
Khi không ở bên con cái, Lý Quang Diệu cùng vợ luôn viết thư gửi cho các con. Cho dù là viết tay, đánh máy, những bức thư này vẫn được các người con của Lý Quang Diệu lưu trữ, họ cho rằng đó là những món quà, kỉ niệm rất đẹp từ người cha.
Không quan trọng cha mẹ bận tới mức nào, kiếm tiền ra sao, thế nhưng mỗi ngày dành ra vài phút để nói chuyện, chơi đùa cùng con không bao giờ là điều phức tạp. Hãy gắn kết với con cái, chia sẻ, lắng nghe con để hiểu con hơn.
8. Dạy cho con giá trị của làm việc chăm chỉ
Theo dõi những việc làm của cha, thủ tướng Lý Hiển Long đã bất ngờ trước cách mà cha mình làm việc cũng như triết lý của ông về một thứ tốt có thể tốt hơn. "Chỉ cần nhìn ông làm việc cũng như cách ông đương đầu với khó khăn, thử thách đã truyền cho tôi rất nhiều cảm hứng", thủ tướng Lý Hiển Long nói.
Một ví dụ điển hình là thủ tướng Lý Hiển Long nhớ lại, có lần cha ông học thêm tiếng Trung Quốc bằng cách nghe băng, học với giáo viên rồi sau đó về nhà lại nghe lại băng cho dù là cuối tuần. Thói quen này được Lý Quang Diệu giữ tới tận lúc đã lớn tuổi vì ông không muốn mình quên những gì đã được học.
Phụ huynh có thể dạy con bằng cách làm gương cho chúng. Hãy làm những công việc bình thường với con, từ học chung thứ gì đó cho tới tập cùng con những kĩ năng mới. Hãy cho chúng thấy được cách mà bạn xử lý công việc, chăm chỉ ra sao. Một khi hoàn thành nó sẽ mang lại sự thỏa mãn cho con cái, chúng sẽ hiểu được rằng làm việc chăm chỉ sẽ mang lại rất nhiều thành quả.
9. Đừng bao giờ hối tiếc
Cuộc sống không bao giờ hoàn hảo và có những lúc mọi thứ diễn ra không theo ý chúng ta. Dạy cho con cách thoát khỏi sự buồn chán, thất bại và nhìn về tương lai là một thứ rất quan trọng để chúng không đắm chìm trong quá khứ hay chôn chân chỉ vì những việc thất bại.
Lý Quang Diệu không bao giờ phải vật lộn với những khái niệm “sẽ ra sao nếu như?...”, “mọi thứ sẽ thay đổi thế nào nếu?...”. Ông không cho phép sự tiếc nuối xuất hiện và luôn cho rằng đó là thứ dành cho kẻ yếu đuối.
10. Sự hi sinh chính là khởi nguồn của thành công
Thủ tướng Lý Hiển Long kể lại rằng ông rất ngưỡng mộ sự chăm chỉ cũng như những thứ mà cha mình đã hi sinh để xây dựng đất nước. "Ông có tham vọng xây dựng Singapore, làm nó an toàn hơn, làm nó tốt hơn và để làm một thứ gì đó cho người Singapore... cùng với những đồng nghiệp cũng như người dân. Đó là một thứ rất đặc biệt", thủ tướng Lý Hiển Long nói.
Người con út trong gia đình Lý Quang Diệu, ông Lý Hiển Dương cho rằng cha mình luôn đặt quốc gia lên hàng đầu. Hi sinh là thứ cần được thực hiện để có được thành công, không quan trọng thứ gì làm cho bạn vui, điều quan trọng thật sự là những hành động của bạn có thể giúp ích được những ai, làm cho cuộc sống của họ tốt hơn như thế nào?
